Histrionik kişilik bozukluğu temel belirtileri sürekli onay ve ilgi arama sebebiyle dikkat çekici davranışlar sergilemekle karakterize edilebilecek bir kişilik bozukluğudur.
Histrionik kişilik bozukluğu olan kişiler ilgi odağı olmaktan hoşlanırlar, aşırı duygusaldırlar ve odak noktası olmadıkları zaman rahatsızlık hissederler. Bu kişiler cilveli ve flörtöz davranışlar sergiler. İlgi odağı olmaktan hoşnutluk narsistik kişilik bozukluğuyla benzerlik gösterir fakat bu ilgi odağı olma isteğinin nedeni farklıdır. Histrionik kişilik insanların arzularını ve onayını istediğinden odak noktası olmak için eliden geleni yapar, narsist kişilik ise bu ilgiyi zaten hak ettiğini düşünür.
Genç yetişkinlik döneminde başlar ve kadınlarda daha yaygın görülür. Övgü almak hoşlarına gider. Bu kişilerin insan ilişkileri genellikle yüzeyseldir, konuşmaları aşırı heves ve heyecan doludur fakat çabuk sıkılırlar. Duygularını abartarak gösterirler, genellikle aşırıya kaçarlar. Başkaları tarafından eleştirilmek istemezler, eleştirilere karşı aşırı duyarlıdırlar. İlgi çekmek için dış görünüşlerini kullanırlar. Abartılı, aşırı süslü ve renkli kıyafetleri tercih ederler aynı zamanda da saç ve makyajlarında da bu abartıyı sürdürürler. Histrionik kişilik bozukluğu olan kişilerin görünümleri baştan çıkartıcıdır. Başkalarına karşı uygunsuz ve provokatif davranışlar sergileyebilirler, cinsel yönden kışkırtıcı davranırlar. Bu kişilerin duyguları çok hızlı değişim gösterir. Çevresindeki kişilere uyum sağlayabilmek için başkalarının etkisi altına kolayca girerler.
Terapiye nadiren başvururlar, geldikleri zamanda da yarım bırakabilirler. Terapiye gelme sebepleri genellikle başka durumlardır ve bu kişiler eksen 1 bozukluklarına yatkınlardır (kaygı bozuklukları, duygudurum bozuklukları).
Histrionik kişiliğin farklı çeşitleri vardır:
Teatral Histrionik: Rol yapar gibi davranışlar sergiler, dramatiktir. Tavırları yapmacıktır.
Çocuksu Histrionik: Duyguları değişkendir, surat asmak sürekli talep etmek gibi çocuksu tepkileri vardır. Aşırı bağlanırlar.
Canlı Histrionik: Enerji dolu ve neşelidir. Dürtüsel davranışlar sergilerler.
Yatıştıran Histrionik: Amaçları onay almaktır, bağımlı ve kompülsif özellikler gösterirler.
Çalkantılı Histrionik: Kontrolsüzdür, duyguları çok değişkendir.
Kurnaz Histrionik: Entrikacıdırlar, çatışmadan hoşlanırlar ve her şeyin bir yolunu bulurlar.
Stj. Psk. Cemre Baytok
