Bağımlı Değişken (Dependent Variable): Bir deneyde ölçülen veya test edilen değişkendir. Bu değişimlere sebep olan faktör ise bağımsız değişkendir. Bağımlı değişken diğer değişkenlerden etkilenir yani bağımsız değişken bağımlı değişkeni etkiler. Bağımlı değişken, başka bir değişkendeki değişikliklere yanıt olarak değişen bir şeydir.
Bağımsız değişken (Independent Variable): Bağımlı değişkeni etkileyen değişkendir. Yani doğrudan ortaya çıkacak olan sonucu etkiler. Bağımlı değişkendeki sonuçlara müdahale edemeyiz. Bağımlı değişkendeki sonuçlar bağımsız değişkene bağlı olarak gelişir.
Psikolojik deneylerde bağımsız değişken manipüle edilerek (araştırmacılar tarafından müdahale edilmesi, değiştirilmesi) bağımlı değişkende meydana gelen değişiklikler ölçülür.
Örnek verecek olursak;
Farklı terapi yöntemleri ve depresyon seviyesi arasındaki ilişkiyi araştıran bir araştırmayı örnek verebiliriz. Burada terapi yöntemi bağımsız değişken olur çünkü onu manipüle edebiliriz. Yani terapi türüne kendimiz karar veririz. Buradaki bağımlı değişken ise depresyon seviyesidir çünkü depresyon seviyesi bağımsız değişkene, yani seçilen terapi türüne göre değişecektir.
Günlük hayatımızdan örnek verecek olursak çayın tadı ve şeker miktarı arasındaki ilişkiyi inceleyebiliriz. Buradaki bağımsız değişken şekerdir çünkü şekerin miktarını kendimiz belirleriz. Bağımlı değişken ise çayın tadıdır, çayın tadı attığımız şeker miktarına göre değişecektir.
