Mindfulness Temelli Stres Azaltma (MBSR) Programı
Bu program Prof. Dr. Jon Kabat Zinn tarafından 1979 yılında geliştirilmiştir, Massachusetts Institute of Technology (MIT) Üniversitesi Mindfulness Merkezi’nde uygulamaya başlanmıştır. Bu program 8 haftalık bir programdır, haftada bir kez 2.5-3 saat süren oturumlarla toplanılır. Program içinde bir gün 6 saat süren sessizlik (inziva) günü vardır. Her oturumun farklı bir teması vardır. MBSR tek başına bir terapi veya tedavi yöntemi değildir ancak terapötik etkileri vardır, destekleyici olarak kullanılabilir.
Programın amacı kişilerin stres ve zorlayıcı durumlarla, duygu ve düşüncelerle daha sağlıklı bir ilişki geliştirmelerini sağlamaktır. Bu program sayesinde kişi düşüncelerinin farkındalığı, duygularının farkındalığı ve bedensel hislerinin farkındalığı gibi beceriler kazanır. Nefese ve şimdiki an farkındalığına dönmeyi sağlar. 8 haftanın sonunda kişiler zorlayıcı durumlarla daha iyi bir ilişki geliştirmeye başlar.
MBSR programı deneyimseldir, her oturumda meditasyon uygulamaları yapılır, grup çalışmaları vardır. Kişilere ev uygulamaları için çeşitli meditasyon ses kayıtları ve program kitapçığı verilir böylece katılımcıların mindfulness pratiklerini günlük hayatlarında uygulamaları teşvik edilir. Uygulamalar esasında pratiğe dayalıdır, mindfulness kavramını ne kadar iyi anlasak da hayatımıza entegre edebilmek için düzenli pratikler gereklidir.
Programa katılmanın herhangi bir ön koşulu yoktur (meslek, cinsiyet vb.), daha önce hiç meditasyon pratiği yapmamış insanlar için de uygundur. Aktif bir depresyon veya başka bir psikolojik rahatsızlık sürecindeyseniz terapistinize danışmanız gerekir. Program sonunda kişilere uluslararası geçerliliği olan sertifika verilir, bu sertifika MBSR eğitmeni olmanın da ön koşulunu sağlar.
Mindfulness Temelli Bilişssel Terapi (MBCT) Programı
Program 2002 yılında Mark Williams, Zindel Segal ve John Teasdale tarafından geliştirilmiştir. Bilişsel davranışçı terapi ve mindfulness temelli stres azaltma programını (MBSR) birleştiren bir programdır. MBCT’nin ilk ortaya çıkış amacı depresyon geçirmiş hastalarda tekrarlamasını önlemektir. Günümüzde ise mindfulness anlayışını geliştirmek, farkındalık kazanmak için de kullanılır. Programın kaygı bozukluklarında da etkili olduğu gözlenmiştir. 8 haftalık bir programdır, haftada bir kez 2 saatlik oturumlar halinde gerçekleşir. Her oturumun farklı bir teması ve uygulamaları vardır.
Bilimsel araştırmalar bu programın depresyonun nüksetmesini %50’ye kadar engellediğini göstermektedir. Programdaki egzersizler kişilerin depresif duygu, düşünce ve bedensel hisleri farketmelerini sağlar ve bu sayede onları karşılama biçimlerinde değişiklik yaratır. Psikoeğitim ile kişilerin bilişsel süreçlerinin farkına varmalarını sağlar.
MBCT programı yalnızca ruh sağlığı alanında öğrenim görmüş ve sonrasında MBCT eğitici sertifikasını tamamlamış kişiler tarafından uygulanabilir. Tanı almış bir psikolojik rahatsızlığınız varsa veya terapiye devam ediyorsanız, terapistinize danışıp onayını alarak bu programa başlayabilirsiniz.
STJ. PSK. CEMRE BAYTOK
